Geçmişten – Günümüze
4 Ocak 1926 Kemal Halim Gürgen’in girişimleriyle İstanbul Erkek Lisesi öğretmen ve öğrencileri Cumhuriyet döneminin bir eğitim kurumundan çıkan ilk spor kulübü olan İstanbulspor’u kurarlar. Kulübün renkleri okulun renkleri ile aynıdır Sarı-Siyah. Kulübün ilk başkanı İstanbul Erkek Lisesi Müdürü H.Besim Bey’dir.
Türkiye’nin en tanınmış heykeltıraşlarından Nejat Sier, İstanbul Sultanisi ‘nde -İstanbul Lisesi son sınıf öğrencisiyken 1915 yılında “elif” ve “sin” harflerini ay yıldız ile birleştirerek okulunun ilk amblemini oluşturur. Daha sonra, İstanbul Erkek Lisesi 1938 mezunu Orhan Omay, ilk biçimine sadık kalarak bugünkü amblemi yaratır.
Sarı-Siyah renkler nereden geliyor
1911 yılından itibaren sürmekte olan savaşlar sebebiyle, okulların bir bölümü hastane olarak kullanılır, sarı renge boyanır. Çanakkale Savaşına gönüllü olarak katılan İstanbul Sultanisi İstanbul Lisesi öğrencilerinin şehit düştükleri haberinin okula ulaşması üzerine geride kalan öğrenciler ağabeylerinin anısına okulun kapılarını ve pervazlarını matem rengi siyaha boyarlar.
Böylece sarı-siyah okulun simgesi halini alır. Okulun içinden doğan İstanbulspor da renk olarak sarı-siyahı benimser. İstanbulspor, armadaki renkleri eğitim kurumlarından farklı olarak zemin sarı, arma siyah olarak kullanılmaya başlar.
Ali Sohtorik ve Selahattin Beliren arkadaşlığı
İstanbul Lisesi’nden Ali Sohtorik’in sınıf arkadaşı olan Selahattin Beliren, ayni zamanda kayınpederim Dr. Hayri Meriç’in de yakın dostlarındandı. 80′li yıllarda Taksim’de Alman Başkonsoloğu’nun karşısında Cumhuriyet Caddesi’ndeki apartımanda oturmaktaydı.
Ali Sohtorik’in öğrenimine San Benua Lisesi’nde devam etmesine karşın Selahattin Beliren ile yakın arkadaşlıkları eksilmeden devam eder.
Selahattin Beliren İstanbul Lisesi’nden mezun olduktan sonra o yıllarda İstanbul’da öğrenim veren bugünkü adıyla Siyasal Bilgiler Fakültesi olan Mülkiye Mektebi imtihanına girerek kazanır.Mezuniyeti takiben Maliye Vekaleti’nde göreve başlar. Fakat sık sık İstanbul’a geldiğinde Ali Sohrotik’le buluşur ve böylece arkadaşlıkları devam eder.
Sonraları Teyyare Piyangosu adıyla uygulamaya konulan ve Hava Kuvvetleri ile Hazine’ye gelir getirmesi amacına dayalı, bugünkü adıyla Milli Piyango İdaresi’ne genel müdür olarak atanmıştır.
Gençlik yıllarında Ali Sohtorik, Selahattin Beliren ve Fahri Paçalıoğlu, İstanbulspor Futbol Klübündeki yıldız futbolcular arasında yeralmaktaydılar. Nitekim 1927-1928 döneminde İstanbulspor İstanbul 3.Kümesine katılarak, İstanbul Futbol Ligi İkinci Kümesine yükselir ve bir yıl sonra İkinci Küme şampiyonu olarak Birinci Kümeye yükselir.
1929-1930 sezonunda İstanbul Birinci Kümesinde Beşinci olan İstanbulspor 1931-1932 sezonunda İstanbul Birinci Küme şampiyonu ve Türkiye Futbol şampiyonu oldu. Başarılarını uzun yıllar koruyan İstanbulspor’un 1945-1946 İstanbul Birinci Küme 5.si olarak 2.Kümeye düştüğü görülür.
İstanbulspor’a Türkiye Birinciliği getiren 1932 yılında İstanbul grubunda İstanbulspor- Adapazarı Gençlik 6-1, İstanbul grubunda İstanbulspor-Bandırma takımı 11-0, İzmir grubunda İstanbulspor- Konya İdmanyurdu 3-3 (Uzatmada 4-3), İzmir grubunda İstanbulspor-Eskişehir Teyyare takımı 2-0 gibi sonuçlar aldılar.
Final maçı 21 Ekim 1932 günü İzmir Alsancak Stadı’nda Harbiyeli Niyazi Taşdelen Bey’in hakemliğinde yapıldı. İstanbulspor bu maçta İzmir Altınordu: 3-1 yendi. Bu maça İstanbulspor Kemal Koray-Samih Duransoy, Ali Sohtorik(Sonradan İsmet Paşa’nın dünürü, Erdal İnönü’nün kayınpederi), Aziz Orhun, Hasan Ekim, Fahri Paçalıoğlu, Reşat, Nihat, Selahattin Beliren, Selahattin Almay, Küçük Tevfik ekibiyle çıkmıştı.
Golleri atanlar; Nihat, Tevfik, Selahattin Beliren’di.
İstanbulsporlu Ali Sohtorik
İstanbulspor Klübü’nün ünlü oyuncularından, Ali Sohtorik sonraki yıllarda Genel Başkanı olarak da bu derin izler bırakan çalışmalarıyla tanınacaktır.
Rize’li Kaptan Hüseyin Avni Sohtorik’in oğlu olarak 30 Ağustos 1911′de Rize’de dünyaya gelen Ali Sohtorik ailesiyle birlikte 1916′da İstanbul’a göçetti. Aile 1927-28 yıllarında 3500 dwt’luk İstikbal adını verdikleri yük gemisiyle ilk defa saç gemi armatörlüğüne başlamıştır.
Hemen her armatör gibi müthiş bir futbol meraklısı olan Ali Sohtorik Mocan Han’dan çıktı mı doğruca İstanbulspor Klübü Lokali’ne giderdi. Yirmialtı yıl süreyle bu klübün başkanı olarak görev yapmıştır.
İstanbulspor Klübü başkanlığından öteye bir diğer tutkusu ise siyaset yapmaktı. O kadar ki CHP İstanbul Genel Merkezi’nde saatlerce çalışır,propaganda kampanyalarında önsaflarda olurdu.
İstanbulspor’dan futbolcu arkadaşı Fahri Paçalıoğlu ile Karaköy’deki Taviloğlu Han’da kurdukları şirketin adı 1975/76 yıllarında Sohtorik Denizcilik ve Tic.AŞ olarak yenilenmiştir. Ali Sohtorik ise kendisine ait olan şirketi yine Mocan Han’da yaşatmaya devam etmiştir. Romoil adındaki bu şirket madeni yağ pazarlaması yapardı. Romoil bir süre sonra tasviye edilmiş ve herkes Taviloğlu Han’da toplanmıştır.
Fahri Paçalıoğlu’nun eşi Nevin Hanım’ın (Asdgik Hanım) yeğeni Garo Taşcan’nın yaşamı Dr. Naşit Erez’in “Garo Dayı” isimli eserine konu olmuştur.
Fahri Paçalıoğlu birsüre Armatörler Birliği Başkanı olarak da görev yapmıştır. 30 Temmuz 1976′daki seçimlerde Muhasip Üye Nejat Doğan, Genel Sekreter Feridun Özdoğan ve üye Ziya Sönmez’di.
Sohtorik grubu tüm faaliyetlerini1979 yılı sonunda Taksim’deki yeni merkez binasına taşımıştır.
Zaman, asırlardır değişmeyen alışkanlığı içersinde hep ayni oyunu tekrarlamaktadır. Artık ne Mocan Han’da, ne Taviloğlu Han’da Sohtorik’lerin denizcilik yaşamlarına ait anılarından başka hiçbir yaşam kalmamıştır.
Taksim’deki Sohtorik ailesine ait denizcilik şirketleri genç kuşaklarca yaşatılmaktadır.
Bağrından hem de ünlü futbolcu olarak iki sporcuyu çıkarmış olan İstanbulspor ise, Türkiye birincisi olduğu yılların ardından nice çalkantılı dönemlerden geçse de, onurlu bir maziyle anılmaktadır.
- UEFA Kupası: 1.Tur 1998
- Türkiye Süper Ligi: Dördüncülük 1998
- Türkiye Şampiyonluğu: 1932
- Türkiye 2. Ligi Şampiyonluğu: 1968,1995
- Türkiye 3. Ligi Şampiyonluğu: 1992
- İstanbul Ligi Şampiyonluğu: 1932
İstanbulspor ve İstanbulspor A.Ş.
Amatör 1.Liginde mücadele veren İstanbulspor Kulübümüzün ikinci ligde mücadele eden İstanbulspor A.Ş. kulübüyle hiç bir bağlantısı yoktur. Kulübümüz alt yapısını okulumuz öğrencilerinin oluşturduğu bu yıl şampiyon olup ikinci lige çıkmayı hedefleyen basketbol takımımız, yine şampiyonluğa oynayan ve başarabildiği takdirde amatör süper lige yükselecek olan futbol takımımız ve belirli branşlarda, örneğin; voleybol, masatenisi gibi, amatör düzeyde mücadele eden takımlarımız tarafından oluşmaktadır.
